Input van leerkrachten/ouders en zelfreflectie zijn belangrijke aspecten in die keuze.
11 tips om de juiste studiekeuze te maken (zelfs tijdens de lockdown)
Moet je voor volgend jaar een nieuwe studierichting kiezen en heb je geen idee waar te beginnen? Of twijfel je nog tussen twee opleidingen? Met deze tips wordt het maken van die keuze een beetje eenvoudiger. Zelfs tijdens de lockdown.
Een studiekeuze maken is nooit simpel, niet in het zesde leerjaar en al zeker niet in het zesde middelbaar. Je neemt namelijk een beslissing die invloed heeft op de rest van je leven. Nu maakt de hele coronacrisis het er ook niet gemakkelijker op. Je moet zoveel mogelijk thuisblijven, waardoor je momenteel geen persoonlijk contact hebt met leerkrachten of clb-medewerkers en dus minder dan anders bijgestaan. Wij verzamelden 11 tips die je helpen om de juiste studiekeuze te maken.
1. Geen idee waar te beginnen? Vul een online vragenlijst in.
Wie helemaal van nul vertrekt en geen idee heeft wat hij/zij wil doen, kan beginnen door een of meerdere (betrouwbare) online vragenlijsten in te vullen, zoals die op onderwijskiezer.be. ‘Nadat je die vragenlijst(en) hebt ingevuld, komen daar belangstellingsdomeinen uit waar bepaalde studierichtingen bij aansluiten. Bij een aantal van de onlinetests krijg je ook concrete tips’, legt Jean Marie Van Steenwinckel van Onderwijskiezer uit. Jezelf testen aan de hand van online vragenlijsten is dus een goede manier om van start te gaan en jezelf en jouw mogelijke richtingen te leren kennen.
2. Weet je wat je wil worden? Verken dan de mogelijkheden daarrond.
Wil je acteur worden? Ben je goed met cijfers? Ken jij mensen door en door? Als je bijvoorbeeld weet wat je later wil worden of welke vakken je kan en graag doet, kan je daarmee aan de slag. ‘Een leerling kan afgaan op zijn/haar belangstelling in een bepaalde richting, rekening houden met welke vakken hij/zij graag doet, maar ook bijvoorbeeld vertrekken van het beroep dat hij/zij later wil uitoefenen’, aldus Jean Marie.
3. Verken zoveel mogelijk richtingen die je kunnen interesseren.
Heb je al een specifieke studierichting op het oog die jou interesseert? Dan kan je verkennen wat ze inhoudt, waar je ze kan volgen en wat je erna met dat diploma kan doen. Zoek zoveel mogelijk informatie op. Jean Marie raadt aan om zo vroeg mogelijk te beginnen met het hoger onderwijs te verkennen. ‘Ga niet enkel in het zesde, maar waarom niet ook al in het vijfde jaar van het secundair onderwijs naar de SID-in beurs waar je vragen kan stellen.’ De SID-inbeurs gemist of of er nog niet helemaal aan uit? Ga dan bij de kandidaatsscholen na wat de mogelijkheden zijn. Volgens Jean Marie stellen hogeronderwijsinstellingen tijdens corona ook alles in werking om info- of openlesdagen te proberen vervangen door online alternatieven.
4. Ga na wat belangrijk is voor jou.
Wil je een flexibel traject? Ga je op kot of pendel je liever elke dag? Wil je vakken die je graag studeerde in het lager of middelbaar nog in je lessenpakket terugvinden? Ga na wat je allemaal zoekt in een opleiding/school. Wat is belangrijk voor jou en welke factoren zullen meespelen in je keuze?
5. Doe wat je graag doet.
Heb jij een afgunst voor wiskunde? Of studeer je niet graag Frans? Kies dan geen richtingen waar dat de hoofdvakken zijn. Vind je de Engelse lessen superleuk? Of schrijf je elke keer met plezier een boekverslag? Hou daar dan rekening mee. Als je iets niet graag doet, zal het je ook aan motivatie ontbreken en liggen ook je slaagkansen veel lager. Kies dus voor een richting met vakken die je wil volgen. Natuurlijk zullen er altijd wel vakken zijn die je minder liggen, maar zorg dat het goede tegen het minder goede opweegt.
6. Hou rekening met je eigen vaardigheden.
Om een zo goed mogelijke keuze te maken, moet je weten wat je wil, maar ook wat je kan. Voor dat laatste kan je volgens Jean Marie het beste je oor te luisteren leggen bij mensen in je omgeving die daar een goed zicht op hebben. ‘Leerkrachten, die eventueel worden bijgestaan in adviezen van het CLB, maar ook ouders kunnen daarin een rol spelen en feedback geven over vaardigheden.’ Het is dus belangrijk om in je beslissing niet alleen stil te staan bij je belangstelling en motivatie, maar ook je competenties en die af te toetsen met je omgeving. Ook zelfreflectie is hierbij van belang.
7. Maak een keuze die echt uit jezelf komt.
Het is belangrijk dat je rekening houdt met het advies van je ouders/leerkrachten, zowel qua studierichting als zaken zoals op kot gaan of niet, maar onthoud dat jij de eindverantwoordelijkheid draagt voor je toekomst. ‘Het is de jongere die de komende jaren met zijn/haar keuze moet leven, niet zijn/haar ouders of wie dan ook, dus ik vind het belangrijk dat een jongere een keuze maakt die helemaal uit zichzelf komt, die het best aansluit bij zijn persoonlijkheid én waarvoor hij/zij de inspanningen wil opbrengen’, aldus Jean Marie.
8. Bereid je voor met hobby’s en studentenjobs.
Een goede manier om te ontdekken wat je graag doet en/of waar je goed in bent, is door gewoon dingen uit te proberen. En dat kan al door gewoon zoveel mogelijk naschoolse activiteiten te doen. Vanaf het jaar waarin je zestien wordt, mag je al een studentenjob uitvoeren, maar daarvoor kan je ook klusjes doen bij de buren of babysitten. Zo kom je erachter waar je interesses allemaal liggen. Ook sporten en andere hobby’s kunnen ervoor zorgen dat je dingen over jezelf ontdekt. Ben je een team player of doe je dingen liever in je eentje? Ben je competitief of telt gewoon het plezier van het spel voor jou? Ga je graag met kindjes om of net helemaal niet? Dit zijn allemaal inzichten die je krijgt door allerlei dingen te proberen.
9. Kijk ook eens naar andere instrumenten.
Naast Onderwijskiezer bestaan er nog heel wat tools en methodieken die je kunnen helpen bij je studiekeuze.
Enkele voorbeelden:
- Kerntalentenanalyse: zo’n analyse is best prijzig, maar het geeft je een zicht op wie je bent, wat je wil en waar je écht talent voor hebt, waardoor je juiste keuzes maakt in het leven.
- Columbus: dat is een exploratietool die het studiekeuzeproces van jongeren in de derde graad van het secundair onderwijs wil versterken.
- Zelftests: voor een keuze in het hoger onderwijs kan je gebruikmaken van zelftests waarbij je je basiskennis die van je verwacht wordt, kan testen voor je je inschrijft in een bepaalde opleiding.
- Keuzerooster: dit is een last resort voor jongeren die er echt niet uitkomen. Via zo’n rooster kan je kijken welke studierichting bij jou past op basis van de criteria die jij belangrijk vindt. Je kan pas van deze tool gebruikmaken als je informatiebrochures en websites hebt doorgenomen of gesprekken hebt gehad.
10. Contacteer de juiste instellingen voor informatie of begeleiding.
Geraak je er maar niet aan uit of heb je nog enkele vragen, zoals ‘Waar kan ik nu wat volgen’, ‘Hoe kan ik me inschrijven’, ‘Hoe kan ik nu weten wat die richting inhoudt’? Dan kan je hulp vragen via verschillende kanalen zoals het CLB van je school, Onderwijskiezer en de CLBchat. Ook in tijden van corona kan je via mail of telefoon contact opnemen met de CLB’s en onderwijsinstellingen die vooralsnog, afhankelijk van hun procedures, een face-to-face gesprek kunnen opzetten. Ga eventueel ook na op jouw school wat de mogelijkheden zijn. De directie/leerkrachten zullen veel sneller op de hoogte zijn van zulke zaken dan jij zelf.
11. Kijk naar de video’s van Anna-Livia.
Anna-Livia, zelf student kunstwetenschappen en archeologie, helpt jongeren die niet weten welke richting ze in het hoger onderwijs willen volgen. Op haar Instagramaccount gaat ze namelijk live met gasten uit specifieke studierichtingen en spreekt met hen over hun richting en het studentenleven in het algemeen. Zo gaf ze op haar platform al het woord aan studenten handelsingenieur, rechten, geneeskunde, psychologie, toegepaste economische wetenschappen en fotografie. Tijdens een Q&A stelde ze hen allerlei vragen, ingestuurd door haar volgers, over hun richting. Ook over haar eigen opleiding en het studeren algemeen gaf ze in een video uitgebreid uitleg. Zo hoort wie interesse heeft in een van de richtingen de ervaring van andere studenten. Op die manier is het misschien gemakkelijker voor jou om een keuze te maken. De gesprekken duren telkens dertig minuten tot anderhalf uur. Alle voorbije video’s vind je hier. Je kan ook nog steeds de enquête invullen waarbij Anna-Livia vraagt welke richting jou interesseert en welke vragen je erover hebt. Hou zeker haar Instagrampagina in de gaten voor toekomstige sessies.
Dit bericht bekijken op Instagram
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Tip: ga zeker ook eens ten rade bij oudere broers/zussen (van vrienden), nichten/neven of andere kennissen op Facebook. Wie weet zit daar iemand tussen die een diploma heeft van de studierichting die jij eventueel wil volgen.
Met dank aan Jean Marie Van Steenwinckel
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
